فریاد دزد
حکیم نظامی می گوید : وقتی دزد گیران به جستجوی دزد به کوی می آیند ، دزدان هم برای پی گم کردن می دوند و می گویند : دزد را بگیرید . مثل : غوغای صاحبان فیش های حقوقی نجومی !!
دزدان ، چو به کوی دزد جویند در کوی دوند و «دزد » گویند
نظامی شاید ضرب المثل ترکی زیر را به رشته ی نظم کشیده است :
اوغرو ائله باغیردی ، دوغرونون اورگی یاریلدی !
ترجمه : دزد چنان فریاد بر آورد که دل راست شکافت .!
عمر دزدی بسیار کم است . هیچ کار زشتی که در خفا انجام می گیرد برای همیشه پنهان نمی ماند . قحبـ . . . لیگ نن اوغورلوق قیرخ گون گئدر .
ترجمه :عمر قحبـ . . . و دزدی چهل روز است .
ملک ضعیفان ، به کف آورده گیر مال یتیمان ، به ستم خورده گیر
رو ز قیامت که بود داوری شرم نداری که چه عذر آوری ؟
رسم ستم نیست جهان یافتن ملک به انصاف توان یافتن
عدل ، بشیری است ، خرد شاد کن کارگری ، مملکت آباد کن
مملکت از عدل شود پایدار کار تو از عدلِ تو گیرد قرار
***
به خون ریزی مبین کو شیر گیرد که خونش گیرد ار چه دیر گیرد
ستم در مذهب دولت روا نیست که دولت با ستمکار آشنا نیست
به سیم دیگران زرین مکن کاخ کزین دین رخنه گردد ، کیسه سوراخ
دزدان بیت المال جزء دین به دنیا فروشان و سیاه رویان این دنیا و آن دنیایند و به قول سعدی : دین به دنیا فروشان خرند ، یوسف بفروشند تا چه خرند؟
پروین اعتصامی نفرین خود را نسبت به دزدان و تاراج گران اینگونه بیان می کند :
دزد آمد ، خانه ام تاراج کرد تو بر آر از جانش ، ای خلاّق گرد
مایه را دزدید و نانم شد فطیر جای نان سنگش ده ، ای رب قدیر
***
باز در برخورد مشفقانه با دزدان چیره دست می گوید :
چیره دستان می ربایند آن چه هست می بُرَند آن گه ز دزد کاه دست
دزد اگر شب ، گرم یغما کردن است دزدی حکام روز روشن است
یک مثل آلمانی می گوید :
آفتابه دزد را به دار می آویزیم و به دزدان بزرگ درود می فرستیم !
خدایا، ما را از شر زمین خواران ،کوه خواران ، جنگل خواران ، دریا خواران و هوا خواران خوار مایهبه دست قانون مقتدر و غیرتمند و بینا نجات ده و بازارشان را از رونق بینداز چرا که زیان ما را سود خود می پندارند !
